Ben jij een ideale teamspeler? Drie kenmerken en een test.

Naar de uitleg

Leuk dat je de test hebt gedaan. Is de uitkomst wat je verwachtte? De test komt uit het boek van Patrick Lencioni: "De 3 kenmerken van een ideale teamspeler". Een vervolg op het interessante boek: "De vijf frustraties van teams", over de soms erg frustrerende dynamiek in teams. Dit boek richtte zich niet op het geheel maar juist op de teamleden als individuen.

Mensen worden namelijk vaak op hun technische vaardigheden beoordeeld. Dat is prima natuurlijk want iemand moet zeker verstand van zaken hebben. Maar goed zijn in je vak is niet voldoende. Om teams echt goed te laten werken denkt Lencioni dat de echte teamspelers drie kenmerken of kernwaarden gemeen hebben: bescheidenheid, gedrevenheid en slimheid. Hieronder volgt een korte omschrijving. Lees het eens door met je teamgenoten in gedachten...

Bescheidenheid

In het samenwerken in teams spreekt bescheidenheid wellicht grotendeels voor zichzelf. Bescheidenheid is het tegenovergestelde van arrogantie en het hebben van groot ego. Bescheiden teamspelers maken zich niet druk om hun eigen status maar wijzen met gemak naar wat anderen bijdragen. De eer is aan het gehele team. Ze vinden zichzelf niet belangrijker dan anderen. Het gaat steeds om het gezamenlijke resultaat, niet om die van een individu.

Het is goed voor te stellen dat bescheiden mensen waardevol zijn voor het teamfunctioneren. Wanneer collega's in het samenwerken niet bescheiden zijn dan heeft dat op twee manieren invloed. Wanneer ze openlijk arrogant zijn, zichzelf de beste vinden en het hoogste woord voeren, is er geen ruimte voor andermans ideeën en werkt het een nare sfeer in de hand. Mensen zouden volgens Lencioni ook TE bescheiden kunnen zijn en daarmee hun eigen bijdrage omlaag halen. Dat heeft weer als gevolg dat hun ideeën en standpunten te weinig aandacht krijgen. Eigenlijk is dit geen bescheidenheid maar zou het eerder een reactie op onzekerheid betekenen. Oprecht bescheiden mensen beschouwen zichzelf niet als belangrijker maar ze halen hun eigen talenten en bijdragen ook niet omlaag.

Gedrevenheid

Ben je gepassioneerd, bezield en enthousiast in je werk? Dan ben je waarschijnlijk ook erg gemotiveerd om er alles uit te halen, om kansen te zien en te benutten, om steeds weer hard te werken. Dat doe je zelf. Aansturing is niet nodig. Dat is echte gedrevenheid. Een gedreven collega is altijd op zoek naar meer. Het is goed voor te stellen dat gedreven mensen waardevol zijn voor het team.

Toch kan gedrevenheid volgens Lencioni ook disfunctionele vormen aannemen. Mensen zijn dan voornamelijk op zichzelf gericht. In plaats van op het team. De focus op het werk kan de overhand krijgen met als gevolg: minder oog voor het welzijn van het team.

Slimheid

Het derde kenmerk betreft die van slimheid. Het is misschien wat misleidend maar het gaat hier niet over intellectuele capaciteiten maar over de manier waarop teamleden met elkaar omgaan. Slimme mensen kunnen goed luisteren en hebben in de ogen van Lencioni een goed oordeelsvermogen, kunnen de groepsdynamiek goed aanvoelen en weten hoe hun woorden en handelen overkomen op anderen. Het is dus meer een sociale slimheid.

Nu is het voor teams buitengewoon fijn als iedereen 'slim' is. Dat draagt bij aan wederzijds begrip en een goede sfeer. Het is alleen niet zo dat deze slimheid ook altijd goede bedoelingen met zich mee brengt. Slimheid moet samengaan met de andere eigenschappen gedrevenheid en bescheidenheid.

Kracht zit in combinaties van eigenschappen

In eerste instantie las ik het boek met enige verbazing. Deze eigenschappen zijn nogal vanzelfsprekend. Het is niet echt vernieuwend. Gelukkig benoemt Lencioni dit ook en zegt de kracht van het model te vinden in de combinatie van alle drie de kenmerken of kernwaarden. Als jouw collega één van de drie niet of minder heeft, dan bemoeilijkt dat de samenwerking.

Door de drie eigenschappen in een Venn-diagram te plaatsen ontstaan er meerdere typen teamspelers. Iemand kan geen enkele eigenschap in zich hebben of een deel ervan. Iemand kan bijvoorbeeld alleen bescheiden zijn maar niet slim of gedreven. Dat kunnen aardige en vriendelijke collega's zijn maar de vraag is of ze ook echt bijdragen aan een teamdoelstelling en een effectief werkproces. Wanneer iemand gedreven is en slim dan noemt Lencioni die een bekwame politicus. Deze collega's kunnen hard werken maar hebben vooral oog voor hun eigen voordelen. Het effect is schadelijk voor het product en het samenwerkingsproces.

Niemand is volmaakt

Ook al hou ik niet zo van typologieën, deze beschrijvingen herken ik maar al te goed. Samenwerking loopt soms erg onprettig. Ik herken die eigenschappen. Te veel gericht op het eigen belang of onhandig in de communicatie bijvoorbeeld. Ook ikzelf worstel ermee. Soms gaat het beter en soms minder. Voor mij is dat logisch en normaal. Dat heeft iedereen. Niemand is volmaakt en zo heeft iedereen wel zijn persoonlijke ontwikkeldoelen.

Als ik denk aan hele fijne ervaringen in het samenwerken, dan herken ik bescheidenheid, gedrevenheid en sociale slimheid. Teamspelers hechten veel waarde aan die eigenschappen en blijven zich daarin ontwikkelen. De drie kenmerken van de ideale teamspeler moeten ook niet gezien worden als iemands karakter. Het zijn deugden die ontwikkeld en gevormd worden door levenservaring en feedback uit de omgeving, thuis en op het werk.

Toepassingsmogelijkheden

Het idee is simpel en het lijkt misschien wel te simpel. Toch heeft het me leuke inzichten gegeven toen ik de bril van deze drie eigenschappen opzette en rondkeek in mijn omgeving. De kracht zit wellicht in de eenvoud, zodat je het kan onthouden en gebruiken. Lencioni stelt vier toepassingen voor. Bij de selectie, beoordeling en ontwikkeling van medewerkers en bij cultuurverandering. De essentie van het verhaal is dat de drie eigenschappen verankerd moeten raken in de ziel van de organisatie.

Minder frustraties in teams

De drie kenmerken van de ideale teamspeler zijn sterk verbonden aan het model van de vijf frustraties of voorwaarden voor teams. Niet de arrogante maar de bescheiden collega's zijn in staat zich kwetsbaar op te stellen. Gedreven collega's vormen de motor en maken net even die extra meters die nodig zijn voor het resultaat. Sociaal slimme mensen durven de kunstmatige harmonie los te laten en productieve conflicten aan te gaan. Lencioni: "Wanneer teamleden groeien in bescheidenheid, gedrevenheid en slimheid, zullen ze de frustraties in teams over het algemeen beter de baas kunnen worden."

Het boek en de auteur:

De drie kenmerken van een ideale teampeler (Lencioni, 2016)

https://www.tablegroup.com/books/ideal-team-player